LESKOVAČKA GIMNAZIJA

Po popisu posle oslobođenja od Turaka u Leskovcu 1879. godine bilo 9.718 stanovnika, od kojih 848 pismenih muškaraca i 79 pismenih žena. Sa oslobođenjem Leskovca 1879. godine je otvorena Niža gimnazija sa 2 razreda. Tog 4. septembra 1879. godine obavešteno je građanstvo o početku upisa u Nižu gimnaziju, prijemne ispite položilo je 25 od 27 prijavljenih kandidata.

Prostorije prve Gimnazije bie su smeštene u zgradi bivšeg kajmakama Hafasa  Pašagića koja se nalazila na desnoj obali reke Veternice (u okolini današnje Osmospratnice). Gimnazija postaje četvorogodišnja 1881. godine. Prvi nastavnik koga je ministar imenovao za predavača bio je pisar ministarstva finansija Stevan Sremac, ali on je nažalost ovu službu odbio i otišao u Niš.

Godine 1880. Hafis Pašagić se vratio iz Turske tražeći svoju kuću natrag tako da je Gimnazija morala biti izmeštena u drugu tursku kuću malo dalje od današnje škole „Svetozar Marković“. Na dan 22. septembra 1891. godine počelo se sa zidanjem nove gimnazijske zgrade na mestu nekadašnjeg Šašit-pašinog saraja (današnji Sajam).

Zgrada je završena i puštena u rad 1894. godine, i kao takva bila je prva i jedina gimnazijska zgrada podignuta u XIX veku u jugoistočnoj Srbiji. Ovo je bila najlepša zgrada podignuta u oslobođenjim krajevima tako da je dvorski fotograf Liciter slikao na otvaranju kako bi fotografiju izložio na izložbi u Moskvi.

Godine 1881. Gimnazija postaje četvorogodišnja, a 1907. godine u Leskovcu je otvorena i Ženska gimnazija u kojoj su predavanja otpočela 1. oktobra, a prvu godinu pohađale su 23 učenice. Nastava se odvijala u zgradi Gimnazije. Kako bi unapredili tekstilnu industriju koja je bila u zamahu u Leskovcu, na predlog Ministarstva narodne privrede 1890. godine otvorena je i Tkačka škola, prva stručna škola u Leskovcu.

Zgrada Gimnazije srušena je tokom bombardovanja Leskovca, 6. septembra 1944. godine.